Foydali zararkunanda – ulkan kuya qurti sayyorani polietilendan qanday qutqaradi
Kuya – insonlar uchun unchalik yoqmaydigan mavjudot. Ayniqsa, shkaflarda yashaydigan va buyumlarni shafqatsiz kemiradi. Tabiatda yashaydigan kuya ham juda yaxshi qarashga ega emas. Masalan, katta mum kuyasi asalarichilar hosilini yakson qiladi. Lichinkalari asalari bilan uyada joylashadi va asal mumini iste'mol qiladi, asalarilarning barcha mehnatini yo'q qiladi. Ammo olimlar bu kuya turidan juda katta foyda topdilar.
Paketlarni yaxshi ko'radigan bahaybat kuya
Odatdagi kuya bilan taqqoslaganda, mum kuya haqiqiy gigantdir. Uzunasiga uning tanasi deyarli 4 sm ga o'sadi, oddiy kuya esa o'lchami 8 mm dan oshmaydi. Sayyora bo'ylab tarqalgan haqiqiy gigant. Hayoti davomida bitta qurt yuzta asalari qutisiga zarar etkazishi mumkin. Asalarichilar bu qanotli zararkunandalardan xalos bo'lishga harakat qilishadi.
Ma'lum bo'lishicha, bu kuya faqat asalarichilar mahsulotlariga ishqiboz emas. 2017 yilda olimlar hasharot polietilen bilan oziqlanib, uni juda yaxshi hazm qilishini aniqladilar. Bu shunday muvaffaqiyatga erishgan sayyoradagi birinchi mavjudot. Hammasi o'z-o'zidan sodir bo'ldi. Biolog Federika Bertochchini asalari uylarini ko'paytiradi. Kuvilarni tozalayotganda u mum kuyasini ko'rib, namunalarni alohida paketga solib qo'ydi. Biroz vaqt o'tgach, sumka butunlay teshilgan bo'lib chiqdi, kuyalar uni kemirib teshib tashlabdi.
Foydali zararkunandalar
Bu haqiqatan ham shundayligini va kuyalar organizmining keyinchalik o'zini qanday tutishini, polietilen hazmi tekshirishga qaror qilindi. Barcha to'plangan kuyalar konteynerga solindi va faqat paket bilan oziqlantirildi. Biologlarning ko'rganlari ularni hayratda qoldirdi. 100 dona katta mum kuyasi qurti to'plandi, atigi 12 soat ichida ular 100 mg polietilenni paqqos tushirishdi. Olimlar ularni ushbu materialni yo'q qiladigan maxsus bakteriyalar bilan taqqoslashdi va qiziqarli xulosaga kelishdi – kuyalar tezroq va samaraliroq moslashadi.
Kuyalar bunday ovqatdan deyarli aziyat chekmaydilar, mukammal hazm qiladilar. Organizmda polietilen etilenglikolga aylanadi. Ushbu moddaning hidi yo'q, rangi yo'q, ta'mi shirin, ammo tarkibi zaharli. Ammo kuyalar ahamiyat bermaydilar.
Katta mumsimon kuya g'umbagi ham tajribaga jalb qilindi. G'umbak shunchaki polietilen ustiga tashlab qo'yildi va birmuncha vaqt o'tgach unda teshik paydo bo'ldi. Tarkibini yomonlashtiradigan ferment g'umbakli qoplamadan chiqib, paketda yorilib ketdi. Aniqlanishicha, polietilen asalari mumiga juda o'xshaydi, shuning uchun kuyalar uni osonlikcha engishadi va ovqatlanadilar. Ushbu kuyalar tanasida ularga materialning parchalanishiga yordam beradigan aniq nima borligini aniqlash qoladi. Ehtimol, bu biron bir bakteriya yoki butun fermentlar to'plamidir.
Axir, bunday qurtlar katta foyda keltiradi. Plastmassa va sumkalardan ekologiyada qanchalar muammo borligini eslaylik va ushbu qadoq juda mashhur bo'lib, hozirga qadar insoniyat undan voz kechgani yo'q. Agar katta mum kuya qurtlari paketlardan xalos bo'lishga yordam bersa, sayyoramiz ancha Ozoda bo'ladi.
Maqola Nikolay Merzlyakov tomonidan tanlangan.
Manba https://vashurok.ru/articles/2020-06-15-video-poleznyy-vredi
