2021 йилги давлат бюджети параметрлари муҳокама қилинди
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида 2021 йилги давлат бюджети параметрлари муҳокамасига бағишланган видеоселектор йиғилиши бўлиб ўтди.
Коронавирус пандемияси кўплаб режаларга жиддий таъсир кўрсатди. Қабул қилинган қарорлар ва ўз вақтида амалга оширилган чора-тадбирлар натижасида жорий йил учун бюджет параметрлари бажарилиши таъминланмоқда. Бу эса пандемияга қарши курашиш учун 13,4 триллион сўм маблағ йўналтириш имконини берди.
Йиғилишда давлат раҳбари келгуси йил учун бюджетни режалаштиришда давом этаётган пандемия ва глобал миқёсда иқтисодий фаолиятнинг пасайиши ҳисобга олиниши кераклигини таъкидлади.
Макроиқтисодий барқарорликни ва бюджетга тушумларнинг прогноз даражасини таъминлаш чора-тадбирлари муҳокама қилинди. Бунинг учун иқтисодиётимизнинг 2021 йилда камида 5,1 фоизга, жумладан, саноатда 5,8 фоизга, хизмат кўрсатиш ва қурилиш соҳаларида 6,5 фоизга ўсиши талаб этилади. Инфляция ва бюджет камомадининг прогноз кўрсаткичларидан ошиб кетмаслик ҳам муҳимдир.
Мутасаддиларга тегишли топшириқлар берилди. Таъкидлаш жоизки, бюджет даромадлари учун қўшимча захира соя иқтисодини қисқартириш ва 600 минг иш жойини легаллаштириш, 53 идораларининг маълумотлар базасини интеграция қилиш, этикетли маҳсулотлар рўйхатини кенгайтириш бўлиши мумкин.
Шунингдек, йирик корхоналарда ишлаб чиқаришни кўпайтириш режалаштирилган. Масалан, иқтисодиёт ва аҳолининг табиий газга бўлган эҳтиёжини тўлиқ қондириш, шунингдек, ушбу соҳадаги ҳисоб-китобларни тартибга солиш натижасида бюджетга қўшимча 500 миллиард сўм акциз солиғи тушишини таъминлаш имконияти мавжуд. Ички бозорга электр энергиясини узлуксиз етказиб бериш ҳисобига бюджетга қўшимча 250 миллиард сўм қўшимча қиймат солиғи тушиши кутилмоқда. Энергетика вазирлигига бу борада тегишли кўрсатмалар берилди.
Транспорт вазирлигига келгуси йилда рейсларни қайта тиклаш ва янги йўналишларни очиш ҳисобига бюджетга тушумларни 2019 йил кўрсаткичларига етказиш топширилди.
2021 йилда пандемия шароитида ижтимоий соҳа харажатларини жорий йилга нисбатан камида 15 фоизга ошириш режалаштирилган. Хусусан, болаларни мактабгача таълим билан қамраб олиш даражасини 70 фоизга, хусусий секторнинг бу борадаги улушини 25 фоизга ошириш режалаштирилган. Халқ таълими вазирлигига бюджет маблағлари 16 фоизга оширилади. Мактабларни Internet тармоғига улаш учун бюджетдан биринчи марта 100 миллиард сўм, шунингдек, ускуналарга 200 миллиард сўм ажратилади.
Бундан ташқари, келгуси йилда илм-фанни ривожлантириш консепсияси доирасида инновацион ривожланиш ва инновацион ғояларни қўллаб – қувватлаш жамғармасига икки баробар кўпроқ маблағ - 100 миллиард сўм ажратилади.
Соғлиқни сақлаш соҳасига қарийб 20 триллион сўм, шу жумладан, коронавирусга қарши курашиш бўйича тадбирларга 3 триллион сўм ва дори – дармон сотиб олиш учун 1,8 триллион сўм маблағ йўналтириш мўлжалланмоқда.
Онкогематологияга илк бор 90 миллиард сўмга яқин маблағ ажратилади. Бундан ташқари, тамаки маҳсулотларига акциз солиғидан тушган тушумларнинг 7 фоизи онкогематологик ва даволаш қийин бўлган касалликларга чалинган шахсларни соғломлаштириш жамғармасига ўтказилади. Шунингдек, келгуси йилда гемодиализга муҳтож беморларнинг тиббий хизматлари билан қамраб олинишини 100 фоизга етказиш учун биринчи марта 130 миллиард сўм ажратилади.
Йиғилишда қашшоқликни камайтириш, тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш ва аҳоли бандлигини таъминлаш масалаларига алоҳида эътибор қаратилди.
Қашшоқликни камайтириш мақсадида ижтимоий нафақалар олган кам таъминланган оилалар сони 2020-йилнинг бошига нисбатан икки баробар оширилади. Келгуси йилнинг 1 январидан бошлаб ижтимоий нафақаларни тақсимлаш тизими барча ҳудудларда ягона ижтимоий реестрни ишга тушириш орқали тўлиқ автоматлаштирилиши кераклиги қайд этилди.
Тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш дастурлари доирасида 3 триллионсўмдан ортиқ субсидия ажратиш режалаштирилган. Бундан ташқари, 250 миллиард сўм бандликка кўмаклашиш жамғармасига, шу жумладан, жамоат ишлари жамғармасига ҳам йўналтириш режалаштирилган.
Кам таъминланган фуқаролар сони янги иш ўринлари ташкил этиш ва аҳолини тадбиркорликка жалб етиш ҳисобига камайтирилиши лозимлиги таъкидланди.
Келгуси йилда бюджетдан илк маротаба етимларга уй-жой билан таъминлаш учун 30 миллиард сўм ажратилади. Мансабдор шахсларга бундай уй-жойларни тақдим этишнинг янги тартибини ишлаб чиқиш ва ариза берувчилар рўйхатини тузиш топширилди.
Бюджетни шакллантириш бўйича маҳаллий Кенгашларнинг ваколатларини кенгайтириш зарурлиги таъкидланди. Ҳудудлар йиғилишда ўрганишлари, таъкидлашлари, қўшимча захираларни излашлари ва ишга солишлари, улар ҳисобидан ижтимоий муаммоларни ҳал қилишлари керак.
Президент Шавкат Мирзиёев бюджет харажатлари шаффоф бўлиши, вазирлик ва идоралар, ҳудудлар ҳар бир сўмни оқилона сарфлаши кераклигини таъкидлади.
Яна бир муҳим масала - молиявий интизом ва назоратни кучайтириш. Молия вазирлигига ташкилотларда ички аудит тизимини соддалаштириш, ноқонуний харажатлар ва камчиликларнинг олдини олиш топширилди.
Бундан буён давлат органларининг расмий веб-сайтларида тузилмани ва харажатлар натижадорлигини эълон қилиш тартиби жорий этилади, ушбу талабга риоя қилмайдиган раҳбарлар жаримага тортилади. Ушбу тартибни назорат қилиш Олий Мажлис палаталари ва маҳаллий кенгашлар томонидан амалга оширилади.
Бош вазир ўринбосарлари олдига марказлаштирилган, хорижий ва хусусий инвестициялар ҳисобига амалга ошириладиган инвестиция дастурларини шакллантириш вазифаси қўйилди.
Йиғилишда мутасаддилар жорий йил ва келгуси йил охирига қадар бюджет параметрларини бажариш йўлидаги хатарлар, шунингдек, уларни бартараф етиш борасида амалга оширилаётган ишлар ҳақида ҳисобот бердилар.
