2021-yilgi davlat byudjeti parametrlari muhokama qilindi
O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida 2021-yilgi davlat byudjeti parametrlari muhokamasiga bag'ishlangan videoselektor yig'ilishi bo'lib o'tdi.
Coronavirus pandemiyasi ko'plab rejalarga jiddiy ta'sir ko'rsatdi. Qabul qilingan qarorlar va o'z vaqtida amalga oshirilgan chora-tadbirlar natijasida joriy yil uchun byudjet parametrlari bajarilishi ta'minlanmoqda. Bu esa pandemiyaga qarshi kurashish uchun 13,4 trillion so'm mablag ' yo'naltirish imkonini berdi.
Yig'ilishda davlat rahbari kelgusi yil uchun byudjetni rejalashtirishda davom etayotgan pandemiya va global miqyosda iqtisodiy faoliyatning pasayishi hisobga olinishi kerakligini ta'kidladi.
Makroiqtisodiy barqarorlikni va byudjetga tushumlarning prognoz darajasini ta'minlash chora-tadbirlari muhokama qilindi. Buning uchun iqtisodiyotimizning 2021-yilda kamida 5,1 foizga, jumladan, sanoatda 5,8 foizga, xizmat ko'rsatish va qurilish sohalarida 6,5 foizga o'sishi talab etiladi. Inflyatsiya va byudjet kamomadining prognoz ko'rsatkichlaridan oshib ketmaslik ham muhimdir.
Mutasaddilarga tegishli topshiriqlar berildi. Ta'kidlash joizki, byudjet daromadlari uchun qo'shimcha zaxira soya iqtisodini qisqartirish va 600 ming ish joyini legallashtirish, 53 idoralarining ma'lumotlar bazasini integratsiya qilish, etiketli mahsulotlar ro'yxatini kengaytirish bo'lishi mumkin.
Shuningdek, yirik korxonalarda ishlab chiqarishni ko'paytirish rejalashtirilgan. Masalan, iqtisodiyot va aholining tabiiy gazga bo'lgan ehtiyojini to'liq qondirish, shuningdek, ushbu sohadagi hisob-kitoblarni tartibga solish natijasida byudjetga qo'shimcha 500 milliard so'm aktsiz solig'i tushishini ta'minlash imkoniyati mavjud. Ichki bozorga elektr energiyasini uzluksiz yetkazib berish hisobiga byudjetga qo'shimcha 250 milliard so'm qo'shimcha qiymat solig'i tushishi kutilmoqda. Energetika vazirligiga bu borada tegishli ko'rsatmalar berildi.
Transport vazirligiga kelgusi yilda reyslarni qayta tiklash va yangi yo'nalishlarni ochish hisobiga byudjetga tushumlarni 2019 yil ko'rsatkichlariga yetkazish topshirildi.
2021 yilda pandemiya sharoitida ijtimoiy soha xarajatlarini joriy yilga nisbatan kamida 15 foizga oshirish rejalashtirilgan. Xususan, bolalarni maktabgacha ta'lim bilan qamrab olish darajasini 70 foizga, xususiy sektorning bu boradagi ulushini 25 foizga oshirish rejalashtirilgan. Xalq ta'limi vazirligiga byudjet mablag'lari 16 foizga oshiriladi. Maktablarni Internet tarmog'iga ulash uchun byudjetdan birinchi marta 100 milliard so'm, shuningdek, uskunalarga 200 milliard so'm ajratiladi.
Bundan tashqari, kelgusi yilda ilm-fanni rivojlantirish konsepsiyasi doirasida innovatsion rivojlanish va innovatsion g'oyalarni qo'llab – quvvatlash jamg'armasiga ikki barobar ko'proq mablag ' - 100 milliard so'm ajratiladi.
Sog'liqni saqlash sohasiga qariyb 20 trillion so'm, shu jumladan, koronavirusga qarshi kurashish bo'yicha tadbirlarga 3 trillion so'm va dori – darmon sotib olish uchun 1,8 trillion so'm mablag ' yo'naltirish mo'ljallanmoqda.
Onkogematologiyaga ilk bor 90 milliard so'mga yaqin mablag ' ajratiladi. Bundan tashqari, tamaki mahsulotlariga aktsiz solig'idan tushgan tushumlarning 7 foizi onkogematologik va davolash qiyin bo'lgan kasalliklarga chalingan shaxslarni sog'lomlashtirish jamg'armasiga o'tkaziladi. Shuningdek, kelgusi yilda gemodializga muhtoj bemorlarning tibbiy xizmatlari bilan qamrab olinishini 100 foizga yetkazish uchun birinchi marta 130 milliard so'm ajratiladi.
Yig'ilishda qashshoqlikni kamaytirish, tadbirkorlikni qo'llab-quvvatlash va aholi bandligini ta'minlash masalalariga alohida e'tibor qaratildi.
Qashshoqlikni kamaytirish maqsadida ijtimoiy nafaqalar olgan kam ta'minlangan oilalar soni 2020-yilning boshiga nisbatan ikki barobar oshiriladi. Kelgusi yilning 1 yanvaridan boshlab ijtimoiy nafaqalarni taqsimlash tizimi barcha hududlarda yagona ijtimoiy reyestrni ishga tushirish orqali to'liq avtomatlashtirilishi kerakligi qayd etildi.
Tadbirkorlikni qo'llab-quvvatlash dasturlari doirasida 3 trillion so'mdan ortiq subsidiya ajratish rejalashtirilgan. Bundan tashqari, 250 milliard so'm bandlikka ko'maklashish jamg'armasiga, shu jumladan, jamoat ishlari jamg'armasiga ham yo'naltirish rejalashtirilgan.
Kam ta'minlangan fuqarolar soni yangi ish o'rinlari tashkil etish va aholini tadbirkorlikka jalb etish hisobiga kamaytirilishi lozimligi ta'kidlandi.
Kelgusi yilda budjetdan ilk marotaba yetimlarga uy-joy bilan ta'minlash uchun 30 milliard so'm ajratiladi. Mansabdor shaxslarga bunday uy-joylarni taqdim etishning yangi tartibini ishlab chiqish va ariza beruvchilar ro'yxatini tuzish topshirildi.
Byudjetni shakllantirish bo'yicha mahalliy Kengashlarning vakolatlarini kengaytirish zarurligi ta'kidlandi. Hududlar yig'ilishda o'rganishlari, ta'kidlashlari, qo'shimcha zaxiralarni izlashlari va ishga solishlari, ular hisobidan ijtimoiy muammolarni hal qilishlari kerak.
Prezident Shavkat Mirziyoyev byudjet xarajatlari shaffof bo'lishi, vazirlik va idoralar, hududlar har bir so'mni oqilona sarflashi kerakligini ta'kidladi.
Yana bir muhim masala-moliyaviy intizom va nazoratni kuchaytirish. Moliya vazirligiga tashkilotlarda ichki audit tizimini soddalashtirish, noqonuniy xarajatlar va kamchiliklarning oldini olish topshirildi.
Bundan buyon davlat organlarining rasmiy veb-saytlarida tuzilmani va xarajatlar natijadorligini e'lon qilish tartibi joriy etiladi, ushbu talabga rioya qilmaydigan rahbarlar jarimaga tortiladi. Ushbu tartibni nazorat qilish Oliy Majlis palatalari va mahalliy kengashlar tomonidan amalga oshiriladi.
Bosh vazir o'rinbosarlari oldiga markazlashtirilgan, xorijiy va xususiy investitsiyalar hisobiga amalga oshiriladigan investitsiya dasturlarini shakllantirish vazifasi qo'yildi.
Yig'ilishda mutasaddilar joriy yil va kelgusi yil oxiriga qadar byudjet parametrlarini bajarish yo'lidagi xatarlar, shuningdek, ularni bartaraf etish borasida amalga oshirilayotgan ishlar haqida hisobot berdilar.
