Кайдзен фалсафаси: Япониядан муваффақият учун 5 қоида
Кайдзен фалсафаси: Япониядан муваффақият учун 5 қоида
Ҳаётда муваффақият сари йўл – японча Кайдзен фалсафаси қоидалари
Маълум бўлишича, японлар ҳар доим ишда самарали, ҳаётда эса бахтли бўлишни биладилар. Бунда кайдзен фалсафаси уларга ёрдам беради. Унинг асосий принциплари нима ва уларга риоя қилишни қандай ўрганиш керак?
Кайдзен 1986 йилда пайдо бўлган ва ҳам кундалик ҳаётда, ҳам бошқарувда ишлатиладиган Японияда пайдо бўлган фалсафий тушунчадир. «Кай» «ўзгартириш», «дзен», «яхшироқ» деган маънони англатади.
Японлар янги меҳнат жамоаларида доимий равишда ўзларини излаш тарафдорлари эмаслар. Иш жойини танлаб, улар у ерда ривожланишни режалаштиришади, мукаммалликка интилишади ва аста-секин мартаба поғонасига кўтарилишади. Бунда кайдзен фалсафаси бешта асосий тамойилга асосланган: саралаш, муҳимларини тартиблаш, тозалик, стандартлаштириш, интизом.
Иккинчи жаҳон урушидан сўнг, ушбу техника кўплаб япон компанияларига, шу жумладан Toyotaга тезда тикланиш ва олдинги кучини қайтариб олишга имкон берди. Келинг, қандай қилиб унинг тамойилларини ҳаётга татбиқ этиш мумкинлигини кўриб чиқамиз.
1-босқич. Саралаш
Биринчидан, ўзингиздан шундай деб сўрашингиз керак: «Самардорлигимга нима халақит бермоқда?» ва барча жавобларни рўйхатга киритинг. Масалан, кўпинча ишчилар жамоасида деярли ҳар бир нарса учун бир киши жавобгар бўлади: электрон ёзишмалар, иш юритиш, мижозлар телефон рақами ва бошқалар.
Албатта, бу ишни сиздан яхшироқ ҳеч ким қила олмайдигандек туюлиши мумкин. Aммо аслида бу кўпинча бошқача бўлиб чиқади. Имкон қадар ўз вазифангизнинг бир қисмини ҳамкасбларингизга топширишга ҳаракат қилинг ва бу самарадорлигингизга қандай таъсир қилишини кўрасиз.
2-босқич. Муҳимларини тартиблаш
Сиз ишлаётган (ёки бошқа) жараёнга халақит берадиган ва чалғитадиган нарсаларни олиб ташлаганингиздан сўнг, сиз уни аниқ вазифа ва устуворликларингизга жавоб берадиган даражада самарали ва оқилона ташкил қилишингиз мумкин. Қайси вақт энг самарали эканлигини аниқланг.
Энди айнан мана шу соатлардан энг масъулиятли ва қийин ишларни бажаришда фойдаланишга ҳаракат қиласиз. Бунинг учун ҳар куни ўзингизни режалаштирадиган кундалик ёзишингиз тавсия этилади. Энг муҳим вазифалар учун рўйхатнинг юқори сатрларини ва керак бўлганда кутиши мумкин бўлган пастки сатрларни ажратиб олинг.
3-босқич. Тозалик
Японияда иш жойи эртанги сменага тўлиқ тайёр бўлгунга қадар ишдан кетиш одатий ҳол эмас. Офисдан чиқишдан олдин иш столингизни текширинг. Юзага сочилган барча қоғозларни керакли файл ва папкаларга жойлаштиринг.
Барча ахлатларни, озиқ-овқат идишларини, пластмасса стаканларни, кераксиз қоғозларни ташлаб юборинг ва қораламаларни тортмага солинг. Илмий жиҳатдан тасдиқланган: тоза иш жойи меҳнат унумдорлигини оширади.
4-босқич. Стандартлаштириш
Шахсий ва офис ишларида мувозанатга эришиб, сиз уни одатий, стандарт, ҳар доим риоя қилишингиз керак бўлган нарсага айлантиришингиз керак. Aлбатта, аввалига ҳар доим устуворликлар ҳақида эслатиб туришингиз керак, кейин кунлик режалаштиришни ўрганиб чиқинг ва қатъий режага риоя қилинг. Бироқ, буларнинг барчаси тез орада одатингизга айланади. Илмий маълумотларга кўра, янги ҳаракатни бирлаштириш ва уни ҳаётингизга қатъий киритиш учун сизга атиги уч ҳафта керак бўлади.
5-босқич. Интизом
Энди ўзингизга савол беринг: “Менга буларнинг барчаси нима учун керак? Булар менинг бахтимга, унумдорликка ва муваффақиятимга қандай ҳисса қўшади?” Булар ҳар қадамда тўсиқ ва васвасалар бўлса ҳам, мақсадингизга эришиш истагингизни қўллаб-қувватлайди. Мисол келтирамиз. Сиз ишдаги профессионаллигингизни ошириб, обрўли мавқега эга бўлишни хоҳлайсиз.
Aммо муҳим ҳисоботни тайёрлаш ўрнига, ҳамкасбингиз билан гаплашишга ёки сизни қизиқтирган янгиликлар билан каталогга қарашга жалб қиласиз. Ўйлаб кўринг, бу ёқимли ҳаракатлар сизни мартабангиз ошишига, иш ҳақини оширишга, хўжайинларни ҳурмат қилишга яқинлаштирадими? Эҳтимол. Унда ҳақиқатан ҳам натижа берадиган иш қилинг. Шунга ўхшаш тарзда – ҳамма нарсада!
Мақола Николай Мерзляков томонидан танланган.
Манба https://s-zametki.ru/filosofiya-kajdzen-5-pravil-uspeha-iz-yaponii.html
