Dmitriy Shushkin: "biz hozir texnologiyaga sarmoya kiritishimiz kerak. Ammo ta'sirini aniq ko'rib chiqqachgina»
E'tiboringizga ABBYY Rossiya kompaniyasi bosh direktori bilan intervyuning to'liq versiyasini taqdim etamiz, unda mutaxassis raqamli transformasiya nima uchun xodimlar qisqarishiga olib kelmasligi haqidagi fikr bildiradi.
– Koronavirus pandemiyasi tufayli mijozlar talabi o'zgarganmi?
– Alohida xulosalarni olish uchun talab taxminan 20 foizga kamaygan, ammo masofadan turib ishlash uchun echimlarga talab sezilarli darajada oshdi – masalan, mobil texnologiyalar, turli xil veb-interfeyslar, hujjatlarni qayta ishlash va skanerlash, korporativ qidirish tizimlariga masofadan kirish.
Biz yangi dunyodamiz. Shubhasiz, XXІ asrda bu birinchi yirik epidemiya, ammo oxirgi ham emas. Bunday vaziyatda masofadan ishlashni tashkil etish va xodimlar ish samaradorligini monitoring qilish masalasi birinchi o'ringa chiqadi, deb o'ylayman. Bunday sharoitda mijozlarga o'z kompaniyalarida biznes-jarayonlar qanday kechayotgani, ularning Real oqimi nima ekanligini tushunishga imkon beradigan texnologiyalarimizga talab o'sadi.
– Bu borada kimlar yutadi?
– Raqamli shaffoflik nuqtai nazaridan ko'proq tayyor bo'lganlar g'alaba qozonadilar. Obrazli qilib aytganda, siz tasodifan zulmatda yuribsiz, sizda joylashuv xaritasi va tunda ko'rish ko'zoynaki bor bo'lsa, eshik, zinapoyalarga qoqilmaslik ehtimoli ancha yuqori.
Xuddi shu holat biznesda ham: agar bir vaqtning o'zida yoki boshqa joyda nima sodir bo'layotgani, mijozlarning fikr-mulohazalari qandayligini tasavvur qilsangiz, u holda bunday vositalar etishmasligidan qila olmayotgan kompaniyalarga qaraganda kamroq xato bilan ko'proq muvozanatli va operasion qarorlar qabul qilasiz.
Siz hozirda texnologiya va avtomatlashtirishga sarmoya kiritishingiz kerak. Ammo samarasini aniq ko'rib chiqing. Texnologiyadan foydalanmaslikka qaror qilgan har bir kishi, u endi foyda ko'ryapman deb o'ylaydi, chunki u kamroq pul sarflayapti, lekin yakuni boshqacha bo'ladi. O'rtacha talab, ehtimol, o'sishning 30% dan kamini beradi, ammo aniq raqamlarni aytishga tayyor emasman. Vaziyat karantin muddati, muzlatilgan iqtisodiyot va sanoati soniga bog'liq, insoniyatning bunday sharoitda mavjud yo'lni topish salohiyatiga ta'sir qiladi.
– Natijadan hafsalasi pir bo'lmaslik uchun qanday qilib keng ko'lamli raqamlashtirish loyihalarini bosqichma-bosqich boshlash mumkin?
– Bu ko'p jihatdan kompaniya nimaga, qaysi sohada ishlayotganiga bog'liq. Qanday bo'lmasin, birinchi navbatda, biznes jarayonlarni ko'rib chiqish va ulardan raqamli izlarni olish imkoniyatini maksimal darajada oshirishga harakat qilish kerak. Bu jarayonlar sekinlashgan joylarning qaerda hammasi yaxshiroqligini tushunish uchun zarurdir. Bunga asoslanib, reja va strategiyangizni tuzishingiz kerak.
– Bu holda byudjetni qanday taqsimlash kerak?
– Prognozga ko'ra, u yoki bu tizimning joriy etilishi ma'lum samaraga olib kelishini ko'rganingizda, hamma narsani to'g'ri hisoblashingiz mumkin. Masalan, odatiy vazifani hal qilish uchun dasturiy robotni kiritish uch kishini bo'shatish imkonini beradi. Bu shuni anglatadiki, siz bu odamlarni hozir avtomatlashtirib bo'lmaydigan boshqa murakkabroq vazifaga o'tkazish demakdir.
– Vazifasini robot bajaradigan odam ishdan bo'shatilsa nima bo'ladi? Axir raqamli transformasiya aslida odamlarni kamaytirish xavfini tug'diradi.
– Albatta shunday. Ammo kasblar, mutaxassisliklar o'zgarmoqda: ba'zilari o'lmoqda, boshqalari paydo bo'lyapti. Men ishdan bo'shashdan qo'rqmasdim, lekin qayta tayyorlash dasturlarining etishmasligidan qo'rqaman.
– Raqamli transformasiya – bu doimo odamlarga kamroq ehtiyoj sezilishi bilan bog'liqmi?
– Yo'q, ko'proq odam kerak bo'ladi. 100 yil oldin bir kunda otda necha marta tashrif buyurishingiz kerak edi va hozirda onlayn qancha pul topishingiz mumkin? Shubhasiz, u yoki bu biznes-jarayonlarning iterasiyasi soni, ularning tezlashishi, resurslarga talab tez o'sib bormoqda. Shu sababli, raqamli transformasiya jarayonida inson resurslariga talab kamayishiga ishonmayman.
– To'liq robotlardan iborat kompaniya tuzish mumkinmi va uning rahbari ham robot bo'ladimi?
– Men faqat robotlar bilan ishlaydigan tadbirkorlarni tasavvur qila olaman. Ammo robot tadbirkorning o'rnini bosa olmaydi, chunki u qat'iyatlilik, moslashuvchanlik, porloq kelajakka umid kabi butun fazilatlarga ega. Robotda bunday fazilatlar yo'q va ular deyarli paydo bo'lishi dargumon.
– Sizningcha, IT sohasi hozirda hukumat yordamiga muhtojmi?
– Menimcha, hozir bu har qachongidan ham muhimroq, chunki kompaniya daromadi kamaymoqda. Agar odamlarni ishdan bo'shatmasalar, kompaniyalar xarajatlarning kamida 80 foizidan voz kecha olmaydilar. Jamoa – bu kompaniyadagi eng qimmatli narsadir. Ushbu aktiv eng bebaho hisoblanadi va u xarajatlarda ustuvor ahamiyatga ega.
Davlat sohaga foizsiz kreditlar, soliq ta'tillari, ijtimoiy soliqlarning bekor qilinishi bilan yordam berishi mumkin. Endi sanoat uchun allaqachon ijtimoiy soliqlar kamaytirildi, ammo hukumatning ularni normal holatga qaytarishga urinishlarini ko'rdik.
Shuningdek, axborot texnologiyalari va IT-kompaniyalar mahsulotlariga davlat tomonidan talab saqlanib qolishi juda muhimdir. Axir, siz ham pul ishlashingiz kerak-ku. Talabni va davlat dasturlarini saqlash sanoatning omon qolishiga va global bozorda yanada raqobatbardosh bo'lishga yordam beradi.
